Lezing “Duits Expressionisten: de schilders van de emoties”, door Tieleke Huijbers. Verenigingsmiddag zondag 10 februari 2019
Tieleke Huijbers - lid van de vereniging - verzorgde op 10 februari, een regenachtige zondag, een inleiding met lichtbeelden over expressionisme. Op deze verenigingsmiddag waren vijftien leden aanwezig. Expressionisme stond centraal omdat het Singer Museum in Laren van april t/m augustus a.s. een deel van de kunstverzameling van het Dortmundse museum Ostwall laat zien. In die collectie zijn de twee Duitse zwaartepunten van de expressionistische schilderkunst sterk vertegenwoordigd: ‘Die Brücke’ uit Dresden en ‘Die Blauwe Reiter’ uit München. Het gaat dan om schilders als Emil Nolde, Ernst Ludwig Kirchner, Wassily Kandinsky en Alexej von Jawlensky. De laatste was vorige maand nog te zien in het Gemeentemuseum Den Haag.
Bij expressionisme gaat het om een ‘persoonlijke -veelal emotionele- vertaling’ van indrukken van buitenaf. Dat betekent: loslaten van realistische vormen, van natuurlijke kleuren en ook loslaten van het normale perspectief. Kleuren zijn vaak fel en hard, evenals de lijnvoering. De onderwerpen kúnnen heftig en gewelddadig zijn, soms sociaal bewogen, maar dat hóéft niet. Ook landschappen komen veel voor.
Expressionisme in beeldende kunst en literatuur werd grofweg vanaf het begin van de twintigste eeuw tot aan de Tweede Wereldoorlog gemaakt. De Nazi’s vernietigden veel van de kunstwerken, die ze als ‘entartet’, ontaard, zagen, niet in overeenstemming met ‘arische kunst’. De werkelijkheid werd in het expressionisme in hun ogen als karikatuur neergezet. Tieleke Huijbers verbond het Duits expressionisme met vergelijkbare stromingen in de rest van Europa door veel treffende voorbeelden op dia’s te laten zien.
Lezingenreeksen
Wie meer wil weten over kunst of kunstgeschiedenis, kan terecht bij lezingenreeksen die Tieleke Huijbers in Voorburg en Naaldwijk verzorgt. Informatie hangt op het publicatiebord in het atelier en is te vinden op de website: www.kunst-en-reizen.nl > Tieleke Huijbers.
Alexej von Jawlensky. Vrouwenkop 1911. Olieverf op karton. Plm 55x51 cm. Den Haag. Gemeentemuseum.
Wassily Kandinsky. Definitief ontwerp voor het tijdschrift "Der blaue Reiter". 1911. Aquarel en inkt. Papier. Plm 28x22 cm.
Wassily Kandinsky. Improvisatie 19A. 1911. Olieverf en dekverf op linnen. Plm 97x106 cm.